Hoe solidair is solidariteit?

De deining in Vlaanderen is groot nu de Belgische nationale melkemmer vol dreigt te geraken. Aan alle kanten wordt de Vlaamse melkveehouder dagdagelijks bestookt met berichtgeving over de stand van zaken inzake melkleveringen, inschattingen over de mogelijke overschrijding van het nationale melkquotum of mogelijkheden tot veranderende rittenschema’s door melkerijen om een quotumdrama op de valreep af te wenden. Bijna tot vervelens toe.

En toch valt het op. Nimmer was de controverse in de berichtgeving zo groot. Van ontnuchterende platte opmerkingen als ‘wie zijn gat verbrandt, moet op de blaren zitten’, over welomschreven oproepen op sociale media om de melkproductie alsnog te beperken door enkele kunstgrepen als het vervroegd afvoeren van uitstootkoeien en het verlengen van de droogstand, tot minder elegante acties om tien procent van de te veel geleverde melk simpelweg te dumpen. Het passeert dezer dagen allemaal de revue.

Fout aan Vlaamse kant

Het zet in elk geval aan tot nadenken. Zo valt het op dat aan Nederlandse kant – waar ook superheffing dreigt – lang niet zoveel rumoer ontstaat. Waar ging het dan fout aan Vlaamse kant? Wellicht zit een verschil in het feit dat België al acht opeenvolgende jaren van aaneengeschakeld onderschrijden van het nationale melkquotum achter de rug heeft. Mogelijk heeft dat het opportunisme bij sommige individuele melkveehouders danig vergroot. Dat alles terwijl weinigen nog een mogelijke herintrede van het superheffingsspook zagen aankomen.

En daar komen de veelgehoorde termen risicobeheer en risicoanalyse op de proppen. Zeker wanneer blijkt dat het gros van de overschrijders jonger is dan veertig jaar. Groeien in evenwicht met grond, gebouwen en koeien. Stond achter dat betoog niet tussen haakjes ook – toch nog voor even – het quotum? Een melkquotum is toch een kwestie van een heel jaar melk leveren, niet alleen van die laatste paar maanden.

Nog vijf weken te gaan

De roep om massaal af te remmen klinkt in elk geval harder dan ooit voorheen. Alleen zo kan het superheffingsspook alsnog verdwijnen. En als alle melkveehouders solidair zijn… Solidair, in deze context toch wel een vreemd woord. Solidariteit geldt blijkbaar alleen wanneer het over afremmen gaat, niet wanneer dat het massaal overschrijden betreft.

Een ding is zeker, nog vijf weken en dan keert voor de Vlaamse melkveehouders de rust terug. Dan kan de melksector beginnen aftellen tot 1 april 2015.